Mülkiyet Hakları İktisadı Ve İnovasyon Sürecine Yansımaları: Karşılaştırmalı Ülke Analizi

Abstract

Günümüzde yeni bilgi ve teknoloji üretimi sürdürülebilir ekonomik büyümenin temel kaynağı olarak görülmektedir. Hızla artan rekabet ortamında ayakta kalabilmek, üretim yöntemlerini sürekli geliştirmek ve yenilemekle mümkündür. Bu çerçevede teknolojik yenilik ve inovasyon, önemli bir aktör olarak ortaya çıkmaktadır. İnavosyon, sürdürülebilir ekonomik büyüme, refah düzeyi ve rekabet gücü üzerindeki etkilerinden dolayı ülke ekonomileri açısından itici güç olarak kabul edilmektedir.İnovasyon sürecinde, dışarıdan teknoloji transferinin denetlenmesi, AR-GE faaliyetlerinin desteklenmesi, pazarlardaki rekabet ortamının sürdürülmesi ve mülkiyet haklarının güvence altında olması oldukça önemli araçlar olarak ortaya çıkmaktadır.

Bu çerçevede mülkiyet haklarının varlığı, inovasyon yaratan firmalara geçici bir tekel gücü vererek AR-GE yatırımları üzerinden elde edilen potansiyel getiriyi artırmaktadır. Bu da inovasyonu teşvik eden bir durum ortaya çıkarmaktadır. Mülkiyet haklarının güvence altında olması, yüksek düzeyde ticaretin, doğrudan yabancı yatırımların ve lisans hakkının gerçekleşmesine neden olarak teknoloji transferinin daha yoğun gerçekleşmesine yol açmakta bu da ekonomik büyümeyi hızlandırabilmektedir.Bu doğrultuda küresel rekabet ortamında mülkiyet haklarının önemi giderek artmaktadır. Günümüzde birçok ülke kaynaklarını yeni ürünlerin geliştirilmesi için kullanmakta, inovasyon politikaları geliştirmekte ve mülkiyet haklarının korunması adına yasal ve idari düzenlemeler yapmaktadırlar.

Bu çalışmanın amacı, günümüz ekonomileri için en hayati kavramlardan biri olan bilgi ve onun yansıması inovasyonu geliştirebilmek için mülkiyet haklarının etkisini ve rolünü irdelemektir. Bu amaç doğrultusunda hazırlanacak bu çalışmada, öncelikli olarak mülkiyet haklarının kavramsal temelleri açıklanarak, inovasyon üzerindeki etkisi araştırılacaktır. İzleyen bölümde ise, bu iki kavrama ait gelişmiş/azgelişmiş ülkelerin kantitatif göstergelerinin karşılaştırılmalı analizi yapılarak, çalışmanın ana teması olan “mülkiyet hakları-inovasyon etkileşimi”  konusu veriler yardımıyla ispatlanmaya çalışılacaktır.