benimsenen bireysel ahlak felsefelerinin dağılımı üzerine iş dünyasında bir araştırma

Abstract

Bireylerden oluşan toplum bireysel ahlak felsefelerinin toplamı gibi hareket etmektedir. Bireylerin ahlak felsefeleri topluca düşünüldüğünde toplumun benimsediği ahlaki yaklaşım da ortaya çıkmaktadır. Bu bakımdan bireylerin benimsedikleri ahlaki felsefeleri ne olduğunu bilmek toplumun davranışlarına yüklenecek anlamı açıklayacaktır. Ayrıca toplumun gelecekte nereye doğru evrildiğini görmek konusunda da doğru tespit yapma yapmaya yarayacaktır.

Bireysel ahlak felsefeleri tarih boyunca çeşitli şekillerde isimlendirilmiş ve sınıflandırılmıştır. Bu çalışma yeni bir ahlaki yaklaşım önermemekte, var olan durumu toplanan veri üzerinden analiz etmeye çalışmaktadır. Çalışma, bireylerin birden fazla ahlak felsefesini farklı düzeylerde benimseyebilecekleri varsayımına dayanmaktadır. Örneğin, egoist kişi öncelikle egoist olabilir ancak bundan sonra da görevci, ya da adaletçi olabilir. Öncelikle adaletçi olan kişi ikinci derecede hazcı ya da idealist olabilir. Bu durumların ortaya çıkması kişileri daha iyi anlamaya yarayacaktır.

Katılımcıların ahlaki yaklaşımları ordinal düzeyde ölçülmüştür. Elde edilen verilerde öncelikle benimsenen “ilk ahlaki yaklaşım” belirlenmiştir. Bireylerin birden fazla ahlaki yaklaşımın etkisinde kalabileceği varsayımıyla, kendilerini iyi anlattığı için seçilen ikinci ifade, katılımcıların benimsedikleri “ikinci ahlaki yaklaşım” olarak kabul edilmiştir.

Katılımcıların benimsedikleri birinci ahlak felsefesi ile en çok benimsenen ikinci ahlak felsefeleri de sıralandığında iş dünyasında var olan bireysek ahlaki anlayışın resmi daha iyi görüneceği varsayılmıştır. Buna göre birinci ve ikinci olarak benimsenen ahlaki anlayışların yaygınlığı tespit edilmiştir.

Bu çalışmada ayrıca; Bireysel ahlak felsefesinin nesilden nesile, cinsiyete göre, medeni durumlarına, Eğitim durumlarına ve işletmelerdeki konumlarına göre (çalışan, yönetici ya da sahip)  benimsenen ahlaki yaklaşım bakımından önemli bir farklık gösterip göstermediği araştırılmaktadır.