Türkiye’de Döviz Kuru Oynaklığı ile İhracat Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi

Abstract

1973 yılında, Bretton Woods sisteminin çöküşünün ardından dalgalı kur rejiminin benimsenmesi ve sermaye akımlarının serbestleştirilmesi ve sınır ötesi finansal işlemlerin artışı döviz kurlarındaki oynaklığı artırmıştır. Böylece dünya döviz piyasalarına belirsizlik hâkim olmuş, kurların gelecekte alacağı değerleri öngörmek oldukça zor hale gelmiştir. Döviz kurlarındaki değişmelerin öngörülemez hale gelmesi, ihracattan elde edilecek kârla ilgili belirsizlik yaratmakta ve gerekli önlemlerin alınamaması durumunda ihracatın faydalarını azaltmaktadır. Diğer taraftan döviz kuru oynaklığı kâr elde etme fırsatları çıkmasına sebep olmakta ve bu nedenle döviz kuru oynaklığı bazen ihracatı olumlu etkileyebilmektedir.

Bu çalışmada döviz kuru oynaklığı ile ihracat arasındaki ilişkinin 1987-2017 dönemi için Türkiye örneğinde incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla GARCH yöntemi kullanılarak elde edilen döviz kuru oynaklığı değişkeni ile ihracat arasındaki nedensellik ilişkisini belirlemek için Toda-Yamamoto testi uygulanmıştır ve sonuç olarak sözkonusu değişkenler arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisi bulunmuştur.  Buna göre Türkiye’de döviz kuru oynaklığı ihracatı etkilemekte,  ihracat  da döviz kuru oynaklığını etkilemektedir.