Hisse Senedi Yatırım Kararlarının Aşırı Güven ve Temsili Yatırımcı Kapsamında Değerlendirilmesi Üzerine

Abstract

Özet

Finansal piyasalarda işlem yapan yatırımcının rasyonel olduğunu ve piyasanın etkin normda bulunduğunu ileri süren birçok ekonomi teorisi ve finans modeli geliştirilmiştir. Ancak finansal piyasalarda, geliştiren modellerden sapmalar yaşanarak anomaliler ve rasyonel olmayan yatırımcı davranışları ortaya çıkmaktadır. Yaşanan anomalileri ve irrasyonel davranışları açıklayamayan bu paradigmalara karşı "davranışsal finans yaklaşımı" önem kazanmaktadır. Yirminci yüzyılın sonuna kadar itibar görmeyen yaklaşım, ancak 2002 yılında Daniel Kahneman ve 2017 yılında Richard Thaler 'ın Nobel ekonomi ödülünü almasıyla beraber tekrar dikkatleri üzerine çekmeyi başarmıştır. Finansın içerisine sosyoloji ve psikolojiyi ekleyen davranışsal finansın özünde; Thaler 'ın da Nobel ödülü sonrasında dediği gibi "yatırımcının insan olduğunun hep akılda tutulması gerektiği" inancı bulunmaktadır. Yapılan çalışmada, 289 hisse senedi yatırımcısının karar verme sürecindeki finansal davranışları araştırılmıştır. Hisse işlemi yapan yatırımcıların finansal davranışları bilişsel hata ve önyargılardan olan “aşırı güven" ve "temsili yatırımcı " kapsamında değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Davranışsal finans, irrasyonel davranış, aşırı güven, temsili yatırımcı.

Abstract

Many economic theories and financial models have been developed that suggest that investors trading on financial markets are rational and that the market is an effective norm. However, in financial markets, anomalies and non-rational investor behaviors arise due to deviations from the developing models. "Behavioral finance approach" is gaining importance for these paradigms which can not explain the anomalies and irrational behaviors encountered. This approach, which has not been respected until the end of the twentieth century, succeeded in attracting attention again with the acquisition of Daniel Kahneman in 2002 and Richard Thaler's Nobel Prize in Economics in 2017. The belief in the essence of behavioral finance that adds sociology and psychology to finance is that, as the Nobel prize was given after Thaler's, "investors must be kept in mind that man is human". In the study, 289 stock investors' financial behavior in the decision making process was investigated. The financial behavior of investors trading stocks has been assessed in the context of "over-confidence" and "representative agent" arising from cognitive error and prejudice.

Keywords: Behavioral finance, Irrational behavior, Over-confidence, Representative agent.