Kuvvetler Ayrılığı / Birliği Açısından Türkiye’de Partili Cumhurbaşkanlığı Sistemi

Abstract

Özet

Başkanlık sistemi tartışması birkaç yıldır Türkiye’nin gündemini oluşturdu. Sonuç olarak 2017 itibariyle gelinen noktada ‘Türk Tipi Başkanlık’ diye de kavramlaştırılan Partili Cumnhurbaşkanlığı sisteminde karar kılındı. Parlamentoda bu yönde anayasa değişiklikleri kabul edildi ve son olarak 16 Nisan 2017 de referanduma gidilerek yeni sisteme geçilmiş oldu. Fakat Devlet başkanının tek başına geniş yetkilere sahip olmasının kuvvetler ayrılığı konusunda olumsuz sonuçlar doğuracağına dair görüşler ön plana çıkmaktadır. En azından mevcut şartlarda Türkiye’de başkanlık sisteminin hiçbir şeyi değiştiremeyeceği söylenebilir. Bunun olumlu ve olumsuz sonuçları zamanla uygulamada görülecektir. 

Çalışmanın bu kapsamını vermek üzere öncelikle başkanlık ve yarı-başkanlık sistemlerinin anlamı, kapsamı ve özellikleri anlatılacak. Sonra Türk tipi Başkanlık veya partili cumhurbaşkanığı sisteminin ne olduğu ve Türkiye’de Cumhurbaşkanının mevcut anayasal konumunun nasıl olduğu açıklanacak. Son olarak kuvvetler ayrılığı ilkesi bakımından Türk tipi başkanlık/partili cumhurbaşanlığı sisteminin Türkiye’de önemli ve gerekli olup olmadığı tartışılacaktır.

Anahtar kelimeler: Kuvvetler ayrılığı, başkanlık sistemi, yarı-başkanlık sistemi, partili cumhurbaşkanı, Türkiye

Party-Member Presıdential System in Turkey, in Terms of Separation/Unity of Powers

Debate on the presidential system has occupied the agenda of Turkey during last a few years. Eventually in 2017 Turkey has decided to have a party-member presidential or a Turkish-style prsidential system. The Parliament has accepted some changes in the Constitution and as a last step, the new system has been eccepted by a referandum on 16 Aril 2017. But there are strong oppinions that a President with wide range of powers will cause negative results in terms of separation of powers. It may deffinitely be said that in the present circumstances the presidential system would change nothing in Turkey. The negative or possitive results of such a change will be seen by the time in practice.

As a content of this study, first of all the meaning, scope and characteristics of presidential and semi-presidential systems will be explained. Then the Turkish-style presidential system or the party-member presidential system as well as the present constitutional psition of the President in Turkey will be elaborated. Finally the necessity and significance of the Turkish-style presidential system or the party-member presidential system will be discussed in terme of separation of powers in Turkey.

Key words: Separation of powers, presidential system, semi-presidenatial system, parti-member president, Turkey