Türk Anayasa Hukukunda Yasama Bağışıklıkları

Abstract

Özet

Yasama bağışıklıkları, milletvekillerinin yasama işlemlerini gereği gibi yerine getirebilmeleri için öngörülmüş güvencelerdir. Bütün demokratik ülkelerde yasama bağışıklıkları görülmektedir. Yasama bağışıklıklarının amacı milletvekillerine ayrıcalık tanımak değil, yasama işlemlerini özgürce yerine getirebilmelerini sağlamaktır.

Türk Anayasa hukukunda yasama bağışıklıkları, “yasama sorumsuzluğu” ve “yasama dokunulmazlığı”ndan oluşmaktadır.Yasama sorumsuzluğu; milletvekillerinin yasama işlemleri ile ilgili olarak mecliste kullandıkları oy, söyledikleri söz ve açıkladıkları düşünceden dolayı, bunlar suç oluştursa bile sorumlu tutulamamalarıdır. Türk Anayasasına göre meclis üyeleri, meclis çalışmalarındaki oylarından, sözlerinden ve sözlerini meclis dışında tekrarlamaktan dolayı sorumlu tutulamazlar. Yasama dokunulmazlığı ise milletvekillerinin meclis çalışmalarında bulunabilmesini sağlamaya yönelik bir güvencedir. Türk Anayasına göre, seçilmesinden önce veya sonra bir suç işlediği iddia edilen bir milletvekili, meclisin kararı olmadıkça tutulamaz, sorgulanamaz, tutuklanamaz ve yargılanamaz. Bir milletvekili hakkında seçilmesinden önce veya sonra verilmiş cezalar milletvekilliğinin sona ermesinden sonra uygulanır.

Yasama sorumsuzluğu ve yasama dokunulmazlığının içeriği ve sınırları tartışma konusudur. Bu bildiride yasama bağışıklıkları ayrıntılı olarak anlatılmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Yasama Bağışıklıkları, Yasama Sorumsuzluğu, Yasama Dokunulmazlığı, Milletvekilleri, Yasama İşlemleri

Legislative Immunities In Turkish Constitutional Law

Abstract

Legislative immunities are assurances, which have been prescribed, to enable the members of the parliament carry out their legislative tasks. Legislative immunities are seen in all democratic countries. The objective of legislative immunities is to enable the members of the parliament to execute the legislative works independently, not giving them any privileges. 

The legislative immunities in Turkish Constitutional law are “legislative non-liability” and “legislative immunity”. Legislative non-liability means that parliamentarians can’t be held responsible for the votes, they use in legislative transactions, the thoughts and the words, they speak out in the parliament, even if they constitute a crime. According to Turkish Constitution, the members of parliament can’t be held responsible from their votes in the parliamentary works, their words and repeating them out of the parliament. Legislative immunity is a security, which is essential to enable the members of the parliament perform their tasks in the parliament. According to Turkish Constitution; a parliament member can’t be arrested, interrogated and judged for the crimes, he/she is accused of committing before or after he/she is elected. The penalties, which are given before and after they are elected, are executed after their serving period in the parliament ends or terminated.

 The limits and contents of legislative non-liability and legislative immunity are a matter of debate.  In this study, legislative immunities will be tried to be explained in detail.

Keywords: Legislative Immunities, Legislative Non-liability, Legislative Immunity, Legislators, Legislative Transactions.